Τέσσερις μαρτυρίες για την εκταφή του ποταμού Ερρινυού

Φανταζόμαστε όλοι μαζί, θέλω να πω από κοινού, κι ο καθένας χωριστά, τα ποτάμια της Αθήνας να βουίζουν στις σκοτεινές τους σήραγγες. Φανταζόμαστε υπόγειες όχθες με χλωμή πρασινάδα, λουλούδια που ανθίζουν χωρίς φωτοσύνθεση. Σκεφτόμαστε πως ήταν θαύμα που δεν ξεθάφτηκαν τα αρχαία ποτάμια με τους πρόσφατους σεισμούς να πλημμυρίσουν την πόλη. Κι αμέσως μετά σκεφτόμαστε –όλοι το σκεφτήκαμε αυτό, είμαι σίγουρη– πως ίσως δεν θα ήταν το χειρότερο, γιατί η Αθήνα θα έμοιαζε έτσι με τη Βενετία, όπου δεν είχε πάει ποτέ κανείς μας, εκτός απ’ τη Ραχήλ, που μας είχε τονίσει επανειλημμένα ότι ήταν η πιο καταθλιπτικά ωραία πόλη του κόσμου. Η Ναρδή ετοιμάζεται να πει κάτι για τα ποτάμια. Κρατάμε όλοι την αναπνοή μας. «Ήταν προεκλογική εξαγγελία της σοσιαλιστικής μας κυβέρνησης», λέει μελαγχολικά. Βλέπω που η Κατερίνα τσακίζει αφηρημένα την ουρά ενός μονόκερου απ’ τον σωρό στο θρανίο της. «Η επαναλειτουργία των ποταμών, εννοώ. Υπήρχε στη λίστα με τις υποσχέσεις και τα πλάνα για την άμεση βελτίωση της ποιότητας ζωής στο λεκανοπέδιο. Σε κάποια σημεία οι πολίτες θα ψάρευαν. Σε άλλα θα υπήρχαν παιδικές χαρές, παγκάκια για ανάπαυση, πλατάνια και άλλα δέντρα που αγαπούν το νερό. Θα υπήρχαν βάρκες και γέφυρες... κύκνοι, πάπιες...» Δεκαετία του ’80, στη γειτονιά της κολάσεως. Η Ιωάννα, η Σοφία, η Κατερίνα και η Ραχήλ μεγαλώνουν φορώντας μαύρα ρούχα και πιστεύοντας στον Ian Curtis. Η καθηγήτρια της ιστορίας στο σχολείο τους πιστεύει στο μέλλον, ανακαλύπτοντας ωστόσο το παρελθόν. Το παρελθόν έχει ροή, υγρασία και δυνατότητα ανάδυσης. Το παρελθόν είναι ένα θαμμένο ποτάμι, λέγεται Ερρινυός, και εμπνέει οράματα για μια εκσυγχρονιστική οργάνωση του αστικού τοπίου. Όμως οι μαυροντυμένες μαθήτριες έχουν άλλα σχέδια για τη χρήση του παρελθόντος, καθώς και για τη ρήξη τους με το παρόν. Χρόνια αργότερα, όταν μια νεαρή ανθρωπολόγος φτιάχνει ένα «αρχείο μύθων και θρύλων της νεότερης Αθήνας», βρίσκεται αντιμέτωπη με τέσσερις μαρτυρίες για τη μυστηριώδη εκταφή του ποταμού Ερρινυού, αλλά και για το πώς η γοητεία της καταστροφής διαβρώνει την ενηλικίωση των ονείρων.