Η «Εξελλήνισις» των αλλογλώσσων
Σκοπός της μελέτης μας είναι η ανάδειξη του Μακεδονικού Ζητήματος μέσα από μια άλλη εστίαση: τη δράση που επενδύθηκε από τα έθνη-κράτη στο πεδίο της εκπαίδευσης. Πραγματικά η εκπαίδευση, ενταγμένη στο πλαίσιο του εθνικισμού, εμπλουτίστηκε με στρατηγικές που αποσκοπούσαν στην αφομοίωση των αλλόγλωσσων πληθυσμών στο εσωτερικό των νεότευκτων εθνών-κρατών των Βαλκανίων, άρα στην κατασκευή της εθνικής τους ταυτότητας. Οι στρατηγικές αυτές επεκτάθηκαν και σε αλυτρωτικές διεκδικήσεις που σχετίζονταν με την διεύρυνση των εδαφικών ορίων των νεότευκτων εθνών-κρατών. Kάτα ομάδα στόχος των διεκδικήσεων αυτών ήταν κάθε φορά εκείνη η οποία εξυπηρετούσε την αλυτρωτική πολιτική τους. Έτσι, άλλοτε οι διεκδικήσεις τους αφορούσαν σε εθνοτικές ομάδες που είχαν διχοτομηθεί ή τριχοτομηθεί, ένθεν κακείθεν των συνόρων τους, τα οποία είχαν χαραχτεί με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1913. Άλλοτε πάλι η αλυτρωτική προπαγάνδα επεκτεινόταν σε γλωσσικές μειονότητες, συμπαγείς πυρήνες των οποίων διαβιούσαν στις γειτονικές βαλκανικές χώρες. Τα βαλκανικά στα οποία διαβιούσαν γλωσσικές μειονότητες ή εθνοτικές ομάδες που αποτελούσαν το «μήλο της έριδας», ανέπτυσσαν στρατηγικές αφομοίωσής τους, οι οποίες εκκινούσαν από την εκπαίδευσή τους και έφταναν ως την βίαιη ενσωμάτωσή τους.