Τα μέλη της ομάδας «Μνημείων Άνδρες», κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Πολέμου έσωσαν έργα τέχνης ανυπολόγιστης αξίας από τα χέρια των Ναζί. Η ιστορία τους γυρίστηκε σε ταινία («The Monumemnts men») από τον Τζορτζ Κλούνεϊ και αναμένεται στις κινηματογραφικές αίθουσες μέσα στον Φεβρουάριο.
Οι Τζορτζ Κλούνεϊ, Μπιλ Μούρεϊ, Μπομπ Μπάλαμπαν, Χιου Μπόνβιλ και Ζαν Ντιζαρντέν στην ταινία «The Monuments Men» («Μνημείων άνδρες»).
Όμως αν δεν θέλετε να περιοριστείτε στην χολιγουντιανή εκδοχή της ιστορίας, μπορείτε να διαβάσετε την τεκμηριωμένη μελέτη «Μνημείων Άνδρες» (εκδ. Λιβάνη) του Ρόμπερτ Μ. Έντσελ που τη συνέγραψε με τη βοήθεια του μπεστσελερίστα Μπρετ Γουίτερ.
Η περίληψη της έκδοσης έχει ως εξής: «Καθώς ο Χίτλερ επιχειρούσε να κατακτήσει το δυτικό κόσμο, οι στρατιές του λεηλατούσαν μεθοδικά τα κορυφαία έργα τέχνης στην Ευρώπη, από αριστουργήματα του Μιχαήλ Άγγελου και του Ντα Βίντσι μέχρι έργα του Βαν Άικ και του Βερμέερ, τα οποία κλάπηκαν για λογαριασμό του Φίρερ.
Τα μέλη της ομάδας Μνημείων Άνδρες είχαν εντολές από τον πρόεδρο Ρούσβελτ και την υποστήριξη του στρατηγού Αϊζενχάουερ, όμως δε διέθεταν οχήματα, καύσιμα, γραφομηχανές ή εξουσία.
Επιδόθηκαν με σθένος σε έναν αγώνα δρόμου με αντίπαλο το χρόνο, με στόχο τη διάσωση των μεγαλύτερων πολιτιστικών θησαυρών του κόσμου από την καταστροφή στα χέρια φανατικών Ναζί.
Αυτοί οι απρόσμενοι ήρωες άφησαν πίσω τους επιτυχημένες σταδιοδρομίες και κατευθύνθηκαν στο επίκεντρο του πολέμου, διακινδυνεύοντας ―και σε ορισμένες περιπτώσεις χάνοντας― τις ζωές τους. Αυτή είναι η ιστορία τους.
Η εντρύφηση του Ρόμπερτ Μ. Έντσελ στην ιστορία της ομάδας Μνημείων Άνδρες ξεκίνησε την εποχή που ζούσε στη Φλωρεντία, στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ενώ στεκόταν στην Πόντε Βέκιο, την περίφημη Παλιά Γέφυρα, αναρωτήθηκε πώς ήταν δυνατό να σώθηκαν τόσα πολλά από τα σπουδαία μνημεία και έργα τέχνης της Ευρώπης από την καταστροφή που προκάλεσε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος.
Έκτοτε, πραγματοποίησε σημαντική ακαδημαϊκή έρευνα, συγκέντρωσε άγνωστο έως τότε υλικό της εποχής και αφιέρωσε τη ζωή του στο να μάθει περισσότερα για εκείνη τη μικρή ομάδα Συμμάχων στρατιωτών που έγιναν γνωστοί ως Μνημείων Άνδρες. Η αποστολή τους, πρωτοφανής στην ιστορία, ήταν να διασώσουν και να διαφυλάξουν τα μεγαλύτερα έργα τέχνης της Ευρώπης από το μηχανισμό λεηλασίας που είχαν στήσει οι Ναζί».
Λίγα λόγια για τους συγγραφείς
Ο Ρόμπερτ Έντσελ είναι ο ιδρυτής του Ιδρύματος Μνημείων Ανδρών για τη Διαφύλαξη της Τέχνης, το οποίο βραβεύτηκε με το Αμερικανικό Μετάλλιο Ανθρωπιστικών Τεχνών το 2007, και συμπαραγωγός του βραβευμένου ντοκιμαντέρ Ο Βιασμός της Ευρώπης, με θέμα τη λεηλασία των πολιτιστικών θησαυρών της Ευρώπης από τους Ναζί στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Είναι επίσης ο συγγραφέας του bestseller Η Διάσωση του Ντα Βίντσι, μιας φωτογραφικής μελέτης της λεηλασίας των έργων τέχνης από τους Ναζί και των προσπαθειών που κατέβαλαν οι Μνημείων Άνδρες, καθώς και του βιβλίου Σώζοντας την Ιταλία.
Ο Ρόμπερτ Μ. Έντσελ έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία για το έργο του. Ζει στο Ντάλας.
O Μπρετ Γουίτερ έχει συνεργαστεί στη συγγραφή έξι bestsellers των New York Times, μεταξύ των οποίων Ντιούι: Ο Βιβλιοθηκάριος Γάτος.
Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε τριάντα γλώσσες με πωλήσεις εκατομμυρίων αντιτύπων γνωρίζοντας παγκόσμια επιτυχία.
Ζει στην Τζόρτζια, με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά τους.